GÖZÜN GÖZLÜKSÜZ GÖRMEYE HAZIRLANMASI
Ülkemizde yaşam süresi uzadı. Yaşam boyu iyi bir görme ve gözlüksüz görme elinizde. Gözünüzü gözlüksüz olarak yaşlılığa hazırlamak zorundasınız.
OLAYI KAVRAMAK: Durumu 2 başlıkta değerlendirmek gerekmektedir.
A.Kırma kusurları: Miyop, hipermetrop, astigmat ve presbiyop (40 yaş sonrası yakını görememe) Başlıklar halinde anlatılacaktır.
B.Hastalıkların oluşturduğu gözlükle düzeltilebilen görme bozuklukları
GÖZÜN DOĞALLIĞINI KORUMAK:
Gözü ilaçlarla değil doğal yollarla korumalısınız. Gözlük bağımlılık yapar. Egzersiz yaparak bu bağımlılığın oluşmasını önlemelisiniz.
Fonksiyonları canlı tutmak: Bunu "Sağlık için yaşam boyu spor." gibi düşünmelisiniz. Egzersizler ile gözün işlevini canlı tutmanız gözde bozulmayı, yaşlanmayı geciktirecektir. Gözlükle görmenin önünü alacaktır. İki gözle tek görme, görüntüyü beyinde birleştirme (Füzyon), eş zamanlı algılama, görüntü tamamlama, 3 boyutlu görme gözün temel fonksiyonlarıdır. Gözlüksüz görme için bunların mutlaka çalışır durumda tutulması gerekmektedir. Göz içindeki lens’ de katarakt oluşmaması, elastikiyetinin korunması için bu egzersizler gereklidir. Gözyaşı egzersizle artırılmalıdır. Göz kapaklarının gevşemesi egzersizle önlenmelidir. Göz dışı kasların gücü de egzersizle sağlanmalıdır.
Gözün temel fonksiyonları: Gözlüksüz görme için gözün temel fonksiyonlarının çalışır durumda tutulması gerekmektedir. Nedir bunlar?
İki gözle tek görme: Sağ ve sol gözden gelen görüntülerin beyinde birleştirilerek iki gözün iş birliği içinde kullanılmasıdır.
Füzyon: İki gözden gelen görüntünün beyinde birleşmesidir.
Eş zamanlı algılama: (Simültane persepsiyon) Sağ ve sol gözden gelen görüntüler aynı anda algılanmasıdır.
Görüntü tamamlama: (Retinal korrespondans) Gözün yapısı nedeniyle bazı alanlar görmez. İki göz birlikte bakarken birbirinin eksiklerini tamamlar ve kusursuz görme sağlanır.
3 boyutlu görme: (stereoskopik vizyon) Gözlerin 2-3 derece bir açı ile yüzdeki yerleşimi derinliği sağlar.
Odaklama (Focusing)
Uyum (Akomodasyon)
İzleme (Eye tracking)
Gözü tespit etme (Fiksasyon)
İki gözün birlikte iş birliği içinde çalışması (Eye teaming)
Konverjans-diverjans: Görmenin bakılan noktada toplayabilme ve eski haline getirebilmektir.
Egzersizlerin önemi: Göz dış kasları egzersizleri, göz bebeği egzersizleri, gözyaşı egzersizleri, gözkapağı egzersizleri, yüz kasları egzersizleri, retinanın yeterli kanlanmasını sağlayıcı egzersizleri doğal düzeni kurmak için gereklidir.
DOPAMİN: Doğal tedavide Dopamin gözler için önemlidir: Dopamin beyinde salgılanan bir hormondur. Sinir hücreleri arasında iletişimi sağlar.
Dopamin salgısının azalması:
*Doğal ışık yetersizliği retinada üretilen ve miyop’u önleyen dopamin’ in üretimini azaltmaktadır.
*Fazla şeker, kolesterol ve yağlı yiyecekler dopamin düzeyini azaltır.
Dopamin üretimini nasıl artırırsınız?
*Egzersiz: Egzersiz beyin aktivitelerini uyarır başta dopamin olmak üzere birçok beyin kimyasallarının salgılanmasını artırır.
*Gıdalar: Muz dopamin üretiminde rol oynayan tirozin içerir. Tavuk, elma, ördek eti, avokado, badem, salatalık, fasulye, deniz ürünleri dopamin seviyesini yükseltir. Taze meyveler dopamin düzeyin artırır.
*C ve E vitamini:Dopamin düzeyini artırır.
*Güneş ışığından yararlanın. Güneşli ortamda daha çok bulunmak miyopta ilerleme riskini azaltacaktır.
*Mutluluk yapan hobiler, hedefler, aktiviteler.
*Yeterli uyku dopamin düzeyini normalleştirir.
*Yetersiz ilişki: Eş, dost, tanıdık ile yetersiz ilişki dopamin düzeyini düşürür.
*Yetersiz güneş dopamin üretimini azaltır.
GÖZÜNÜZÜ GÖZLÜKSÜZ GÖRMEYE HAZIRLAYIN:
Kırma kusurlarında genetik geçiş azdır, dış etkenler sizi gözlükle görmeye mecbur eder. Tamamen gözlüksüz görmek mümkün mü? Bu Bates ve ekibinin savunduğu ayrı bir yöntemdir.
Gözlüksüz görme nasıl gerçekleştirilir?
Anlatılanların aksine: Gözlük takmak göz fonksiyonlarını giderek zayıflatır, sizi gözlükle görmeye mecbur eder. Bunun önüne geçmelisiniz. Artı ve astigmatta takmazsanız göz tembelleşir ama siz egzersizle zaten bunu önleyeceksiniz.
Miyop: Miyop uzağı göremez okul çağında ilerleme gösterir.
*Miyopta genetik etki oldukça azdır.
*Hatalı yaşam tarzı miyop’ u başlatmakta ve geliştirmektedir. *Göz hekimlerinin miyop ilerlemesinde katkısı oldukça fazladır. *Dopamin’ i önemseyin.
*Miyop önlenebilir, ilerlemesi durdurulabilir veya küçük numaralara hapsedilebilir.
*40 yaşından sonra da miyop ortaya çıkar. Göz içindeki lensin yapısını bozan güneş, şeker, kol tansiyonu, damar sertliği, kortizon alımı şişirir ve yalancı miyop yapar.
Hipermetrop: Hipermetrop okul çağındaki yakını göremezliktir. Hipermetrop uzağı görür, astigmat uzağı görmeyi engeller ama egzersizle bu yaşlarda giderilebilir. Hatalı uygulama nedeniyle uzakta da gözlük takılmakta ve hasta ömür boyu gözlük kullanmaya mecbur bırakılmaktadır.
Astigmat: Astigmatı önlemelisiniz. Astigmatın en önemli nedeni göz kasları arasındaki dengesizlik sonucu gözün yamulmasıdır. İkinci önemli nedeni kontrol altında tutulmayan bahar nezlesidir. Bunlar 20 yaşın altında ortaya çıkar. Etkili bir tedavi sizi astigmattan kurtarır.
Prespiyopi: 40 yaş itibarı ile yakını görmemedir. Göz içindeki lensin elastikiyetini ve beslenmesini sağlayarak 50 li yaş ortalarına taşıyabilirsiniz. Bu size 10-15 yıl yakını gözlüksüz görmeyi sağlayabilir. 40 yaşından sonra lensin sertleşmesi, elastikiyetinin azalması, siliyer kasın zayıflaması yakın görmede bozulmaya neden olur.
Görmenizi sık sık kontrol ediniz: Yaşlandıkça bazı hastalıklar gözünüzü tehdit etmeye başlar. Göz tansiyonu, sarı nokta hastalığı, şeker-damar sertliği-yüksek kol tansiyonundan kaynaklanan bozukluklar başlıcalarıdır. Özellikle göz tansiyonu 40 lı yaşlardan itibaren başlar. Sinsi seyreder, geç farkına varılır.
Beslenmeni önemi: Gözün yapılarının canlılığını koruması, bozulmaması için beslenme önemlidir.
Göze destek ürünleri: Lutein, zeaksantin, yaban mersini, alfa lipoik asit, üzüm çekirdeği özü, çam kabuğu, Yeşiller, çim suyu, yosun, enzimler, probiyotikler ve yüksek ORAC değeri sebze, meyve ve çilek… Omega 3 yağ asitleri (Balık yağı ) sağlıklı bir görme için gereklidir.
Aşırı beslenme: Aşırı beslenmeden de kaçınılmalıdır. Aşırı beslenme miyop oluşmasına ve artışına neden olur. Şeker hastalığına zemin hazırlar. Damar sertliği ve yüksek tansiyona neden olur. Görmeyi bozan önemli nedenlerdendir.
Obezite: Kilolu, obez çocuklarda miyop oluşma olasılığı ve ilerleme miktarı fazladır. Özellikle fast food tipi vücutta yağlanmaya, kilo almaya neden olan beslenmeden uzak durulmalıdır. Resimlerde şişman çocukların gözlüklü olduğuna dikkat edin.
Şekerli yiyecekler: Aşırı şekerli diyet ve işlenmiş karbonhidrat kullanma yüksek insülin seviyesine ulaştırır. Kanda yüksek insülin seviyesi karaciğerde IGF1 üretimini uyarır ve kanda İGF1 miktarı yükselir. İGF1 yüksekliği gözün ön arka çapının uzayarak miyop’ un artması demektir.
Gözyaşı düzen: Göz yaşını önemseyin. Göz yaşı yetersizliği görmeyi bozar, netlik azlığına neden olur, göz ön merceği korneanın yapısının bozulmasına neden olur.
Göz kıpmanın önemi: Göz açılıp kapandıkça, kırpıldıkça göz yaşı salınır.
Fiksasyon kavramı: Gözü bir noktada devamlı tespit ederseniz dakikada 25-30 olan göz kırpma hareketiniz 7-8 e düşer. Bu gözde kurumakdemektir.
Çocuklar sıkıntıda: Gün boyu cep telefonu, bilgisayar, okuma yazma, gözü aşırı kullanma göz yaşı düzenini bozar.
Göz kuruluğu 40 lı yaşlardan sonra kişiyi rahatsız eden en önemli sorunlardandır. Özellikle hanımlar için.
Hastalıklar: Alerjiler ve romatizmal hastalıklar göz yaşı düzenini bozar. Kirpik dibi iltihabı göz yaşı düzenini bozar.
Klimalı ortamlar göz yaşının azalmasına neden olur.
Aşırı telelevizyon seyretme göz kırpma hareketini azaltır ve gözü kurutur.
Neler yapmalısınız?
Göz yaşı ilaçları: Kullanıldığı sürece geçici bir rahatlama sağlar.
Bol su önemli:Günlük yeterli ve gereken miktarda sıvı alınmalıdır. İdrar rengi ölçüdür, açık sarı olmalı, koyu sarı yetersizlik belirtisidir.
Alerji ve kirpik dibi iltihabını kontrol altına almalısınız.
Göz yaşı bezlerinin bakımı: Kiprik diplerine masaj,kiprik diplerindeki sarı birikintilerin ıslak pamukla temizlenmesi gerekmektedir.
Ev ve işyeri düzen:Ev ve iş yarinde hava kuruluğunun önüne geçmelisiniz. Kış aylarında kalorifer petekleri üzerine su koymalısınız.
Klimalar: Klimanin yararından çok zararı olduğu unutulmamalıdır.
İlaç değil egzersiz: Göz kırpma egzersizleri göz yaşı düzenini yeniden kuracaktır. Bol su içerek göz yaşı desteklenmelidir.
GÜNEŞ: Dostunuz güneş aynı zamanda düşmanınız: Dostunuzla ilişkiniz normal düzeyde tutun, aşırı güneş göze zararlıdır, kaliteli, ışığı süzen güzel bir gözlüğünüz olmalıdır. Marka takıntınız olmasın, gözlüğün camı önemlidir.
3 devlet: Danimarka, Türkiye, Hindistan. Güneş miktarı yönünden farklılık yaratır. Danimarka’ da güneş az, hastalıklar da az, Türkiye’ de orta düzeyde, Hindistan’ da aşırı, hastalıklar da fazladır.
3 hastalık:
Yakın görmemezlik (Prespiyop):Danimarka’ da yakını görmemezlik 50 li yaşlarda başlar. Göz içindeki lensin yapısı, elastikiyeti daha geç bozulur. Güneş azdır, bozulma da az. Okuma oranı da fazladır. Lens elastikliği korunmaktadır. Türkiye’ de 40 lı yaşlarda başlarken, Hindistan’ da 35 civarı başlar.
Katarakt (Perde):Danimarka’ da göz perde gelme70li yaşlarda başlarken, Türkiye’ de 60lı yaşlarda, Hindistan’ da çok daha erken başlamaktadır.
Sarı nokta hastalığı (Senil maküler dejenerasyon): Gören noktanın yaşlanmasıdır. Güneş oldukça etkilidir, gözlüksüz baktığımızda güneş direk gören noktaya düşmektedir. Danimarka’ da 70 yaşından sonra görülmeye başlarken, güneş azlığı ve balık gecikmede oldukça etkilidir. Ülkemizde 60 lı yaşlarda başlar. Hindistan’ da çok erken başlar.
Unutmayın dostunuz güneş aynı zamanda düşmanınızdır, araya güneş gözlüğü ile bir mesafe koymalısınız.
GÖRMENİN BOZULMAMASI İÇİN ÖNLEMLER ALMAK
Bazı önlemler alarak yaşam boyu gözlüksüz görmeli ve mükemmel görmelisiniz. Aşağıdaki hastalıklar bu konuda önemlidir.
A.Keratokonusu önlemek: Keratokonus, göz ön merceğinin öne balon vermesidir. Gözlükle görme artırılamayan ileri dercede astigmata neden olur. Ciddi ve sık rastlanan bir durumdur.
*Artan ve gözlükle görmenin yeterince artmadığı miyop’ta keratokonus aklınıza gelmeli ve önlemini almalısınız.
*Bahar nezlesinde %30 civarında keratokonus oluşur. Etkili bir bahar nezlesi tedavisiile bahar nezlesinden kaynaklanan keratokonusu önleyebilirsiniz.
*Cross link uygulaması ile yumuşamış, gevşemiş olan kornea liflerini serleştirerek ilerlemenin önüne geçebilirsiniz. Bu göz numarasının ilerlemesini kısmen durdurur, daha küçük numara ile görmenizi sağlar.
B.Katarakt oluşmasını önlemek: Katarakt göze gelen perdedir. Genelde 60 yaş civarı başlayan katarakt kataraktın başlama yaşı 40 yaşlarına indi.
Katarakt neden erken başlar oldu?
*Stres en önemli katarakt nedenidir:
*Şeker, yüksek tansiyon, damar sertliği: Bu üçlü tüm göz yapılarına bozar.
*Kortizonlu ilaçlar:
*Kimyasallar: Gün boyu çok sayıda kimyasalla karşılaşıyoruz.
Parfümler, çamaşırda, bulaşıkta kullandığımız deterjanlar, boyalar, petrol ürünler bedenin doğal dengesini bozmaktadır.
Beslenme alışkanlıkları: Doğal beslenmiyoruz. Yediklerimizde, içtiklerimizde hormonal ve kimyasal katkılar, koruyucular, hileler mevcut.
*Güneş: Güneş gözlüğü ile güneşin göze zararının önüne geçmelisiniz.
Katarakt ameliyatı olmak perdeden kurtulmak mı?
Göze erken gelene katarakt ameliyatla giderilebilir ama insanın kendi gözündeki kalite sağlanamaz.
Katarakt oluşmasının önüne geçmek mümkün mü?
Katarakt yaşlanmakla ilgili bir sorundur. Ama ülkemizde erken başlarda ortaya çıkmaya başladı. Yukarıda anlatılan konuları göz önünde bulundurarak 70 li yıllara kadar katarakt oluşmasını geciktirmeniz mümkündür
Katarakt gözlük oluşma nedenidir: Kataraktta göz içindeki mercek şişer ve yalancı miyop ortaya çıkar. Gözlük takmak zorunda kalırsınız.
C.Göz tansiyonunu önlemek: (Glokom): 40 yaşından itibaren göz tansiyonu oluşma sıklığı %2,5 dir. Yani her 40 kişiden birinde göz tansiyonu gelişmektedir. Göz tansiyonu 14-17 mmhg civarındadır. Göz tansiyonu yükseldikçe görme sinirinin beslenmesine neden olur ve onu kurutur. Düzeltilemeyen görme bozukluğuna neden olur. Önemli ve ciddi bir göz hastalığıdır. Göz tansiyonu göz damlası ile düşürülebilir.
Göz tansiyonu gözlük nedeni midir? Evet. Göz tansiyonu göz içindeki lensi şişirir ve yalancı miyop’a neden olur.
D.Maküla (Sarı nokta)yı korumak: Sarı nokta hastalığının adını şimdileri çok duyar olduk. Çünkü insan yaşı uzadı. Makula (Fovea) gözün gören noktası, yaşlanır, önemli görme kaybına neden olur. Ömür boyu sağlıklı görmek için sarı noktanın korunması gerekir.
*Göz yaşlandırmamalı: Göz egzersizleri kan akımını artıracak gözün yaşlanmasını önleyecektir.
*Sağlıklı beslenmesi sağlanmalı: Yeşil ve kırmızıya dayanan, balıkla desteklenen bir beslenme tarzı uygulamalısınız.
*Hastalıkların tahribatı önlenmeli: Özellikle şeker, kol tansiyonu yüksekliği ve damar sertliği sarı noktayı bozar.
*Zararlı ışıktan korumak: Güneş en önemli nedendir, kaliteli bir güneş gözlüğü ile gözünüzü kardan, güneşten korumalısınız. Marka saplantınız olmasın, cam kaliteli olsun.
E. Bahar nezlesini önemseyin: Bahar nezlesi 12-20 yaş arasında etkili olan gözde ileride önemli tahribatlara neden olacak bir hastalıktır.
*Astigmat:Astigmat göz ön merceği korneanın eğri büğrü olmasıdır. Bahar nezlesi korneayı bozar, eğrilik oluşmasına neden olur.
*Keratokonus:Göz ön merceğinin öne balon vermesidir. Gözlükle görme artırılamayan ileri dercede astigmata neden olur. Bahar nezlesinde %30 civarında keratokonus oluşur. Ciddi ve sık rastlanan bir durumdur.
*Göz kuruluğu: Bahar nezlesi gözde gözyaşını sağlayan bezlerin, hücrelerin yapısını bozar. Gözde önemli batma nedenidir. Görme kalitesini de bozar.
Bahar nezlesi önemli gözlük sebebidir, iyi ve etkili bir tedavi ile ömür boyu gözlükten kurtulabilirsiniz.
F. Şeker, tansiyon, damar sertliği: 3 önemli düşman: Şeker, kol tansiyon yüksekliği, damar sertliği görmeyi bozar. Romatizma ve böbrek hastalıkları da görmeyi bozan önemli nedenlerdendir.
Şeker hastaları dikkat: Şeker hastalığı görmeyi bozan en önemli nedenlerdendir. Göz dibinde retina ve damar tabakası koroid yüksek şekerden etkilenir, kanamalar ortaya çıkar.
*Şeker gözlük kullanmaya neden olur. Yükselip azaldıkça görmede azalma ve artış ortaya çıkar. Göz numarasında günlük artış ve azalmalar oluşur. Şekeri sabit düzeyde tutarak gözlük numarası değişiminin önüne geçmelisiniz.
*Lensin bozulmaya başlaması ile yalancı miyop oluşur, uzağı gözlükle görme ihtiyacı doğar.
Romatizma görmeyi bozar, miyop’ a neden olur, gözlük gerektirir. Göz içindeki lensteki şişme yalancı miyop’ a neden olur. Tedavide kullanılan sistemik kortizon ve kortizonlu damlalar da lensi şişirir, yalancı miyop ortaya çıkar. Görme eksi cam ile düzeltilir. Yalancı miyoptan kastımız lensle ilgili bozukluğu anlatmak içindir.
Böbrek hastalıkları gözü bozar: Göz dibini bozar, lens’ deki bozulma miyop’a neden olur.
