GÖZLERİ YORMAK VEYA YORGUN GÖZLER
Bu ülkede göz yorgunluğu nedeniyle çok sayıda insan gözlük kullanmaktadır. Göz yorgunluğuna girmeyecektik ama istedik ki hastalar bu konuyu internetin sağdan soldan toplama kirli ve düzeysiz yazılarından öğrenmesin. Göz yorgunluğu şikâyeti ile gelen hasta sayısı çok fazladır. Özellikle bankacılar, öğrenciler, gün boyu bilgisayar başında olanlar. Damla verip göndermek, dinlendirme gözlüğü diye ufak bir numara gözlük verip göndermek doktorun kolayına gelir. Hastanın kafasındaki düşünce de “Doktor bir dinlenme gözlüğü versin…” Olay o kadar basit değildir, ama doktorunuzun bunu anlatacak zamanı yoktur. Unutmayın, göz yorgunluğu gelişme çağında göz numarasında artış nedenidir.
Bir göz neden yorulur?
Şanssız gözler. Göz yorgunluğu konusunun girişine koyduğumuz resmi görünce ne kadar güzel gözler, benim de böyle bir gözüm olsa dediniz. Ama biz doktorlar için böyle bir göz şanssız, çabuk yorulan bir gözdür. Koyu renkli gözler daha az yorulur. Bunu değiştirme sansınız zaten yoktur.
Yetersiz görme: Miyop, hipermetrop, astigmat, prespiyopi (40 yaş üzeri yakını görmeme) den kaynaklanan yetersiz görme gözde yorgunluk nedenidir. Bunları düzelten gözlüğünün hatalı verilmesi veya görmeyi tam düzeltmemesi de yorgunluk nedenidir.
Astigmat düzeltilse de: Astigmat gözlük de takılsa normal görmeyi sağlamaz. Astigmat göz küresinin yamukluğundan kaynaklanır. Bebek ve çocukluk çağında astigmatın düzeltilme şansı kullanılmalıdır.
Hipermetrop da yorar: Hipermetrop camları kalındır, yansımalar yapar. Hipermetrop yakını görememedir. Ülkemizdeki hatalı uygulamalar uzakta da gözlük kullanmaya neden olmaktadır.
Gözlük gözü yorar? Gözlüklü göz gözlüksüz göze göre daha fazla yorulmaya uğrar. Gözlük küçük veya büyük gösterir. Gözlük camlarından kaynaklanan göz yorgunluğu nedenleri vardır. Gözlüğün gözde duruşundaki hatalar da gözü yorar. Hatalı verilmiş bir gözlük numarası da gözde yorgunluk nedenidir. Muayeneye ayrılan zamanın azlığı çok sayıda insanın hatalı gözlük kullanımına neden olmaktadır. Gözlükçülerin hatalı gözlük yapım oranı giderek azalmaktadır. Bunda gözlükçülerin gözlükçülüğü sanata dönüştürme gayretinin payı büyüktür.
*Verteks kavramı:Gözlük camının göze olan mesafesidir. Bunu doktorunuzun belirlemesi ve reçeteye yazması gerekir.
*Pantoskopik açı: Gözlüğün yüzde duruş açısı 7 ile 22 derece arasında değişir. Göz doktoru hastanın yaş ve işine göre reçetede açıyı belirler, gözlükçü de buna uygun olarak çerçevede düzenleme yapar. Özel açı pensetleri vardır. Bu ülkede ne bunu yazan göz doktoru neden uygulayan gözlükçü vardır.
*Gözlük camının bombesi: Aşırı bombeli veya bombesi az cam gözü yorar. Bombe göz ön merceği korneanın bombesine uygun olmalıdır.
Asfresik- sferik kavramı:Asferik camlar daha net gösterir, şekillerin hatalı yansımalarını giderir.
Anti refle kavramı: Işığın anti refle camla kesilmesi gerekmektedir.
Organik cam: Organik cam net göstermez, çabuk çizilir. Anlatılması gereken mikadır, sıhhi değildir. Gözlükçü için uygulama kolay ve ucuz. Sık sık değiştirilmesi nedeni ile rant alanıdır. Hasta cama değil mikaya yönlendirilmektedir. Doktorlara rağmen hasta ikna edilmektedir. Unutmayın cam sağlıktır.
Gözlüğe bağımlılık: Gözlük bağımlılık yapar, sigara gibi, alkol gibi, uyuşturucu gibi. Gözlük kullanıldıkça göz fonksiyonları da giderek geriler. Geriledikçe daha net görme daha yüksek numara ile sağlanır. Göz fonksiyonlarını canlı tutmak gözdeki ilerlemeyi durduracaktır.
Boşuna gözlük kullananlar: Birçok insan gereksiz yere, göz hekimlerinin yanlış uygulamaları nedeniyle gözlük kullanıyor. Küçük gözlük numaraları egzersizle düzeltilebilir ve gözlük takmaya gerek kalmaz. Hipermetrop uzağı gözlüksüz görür. Küçük astigmatlar gözün yamulması ile ilgilidir, önlem alınarak gözlük kullanmanın önüne geçilebilir. Göz fonksiyonlarının canlı tutulması gözlüksüz görmeyi sağlayacaktır.
Uyum bozuklukları gözü yorar: Uyum gözün değişik mesafedeki cisimleri gözde gören noktaya foveaya net düşürme olayıdır. Bir kameradaki zum yapma olayının karşılığıdır. Uyum azlığı, gevşekliği, fazlalığı gözü yorar. Özellikle bebekler uyum yapma zahmetine girmezler. Bankacılarda, gün boyu bilgisayar başında oturanlarda uyum güçlenmesi, kasılması söz konusudur. Uyum rahatsızlıkları uyum egzersizleri ile giderilmelidir.
Odaklama bozuklukları gözü yorar: Göz içindeki lens ve çevresindeki siliyer kas odaklamayı ve uyumu sağlar. Odaklamadaki yetersizlik göz yorgunluğu nedenidir.
Fiksasyon yetersizliği gözü yorar. Net ve kaliteli görmek için gözümüzü bir cisimde belli bir süre sabit tutmamız gerekmektedir. (Fovealizasyon) Görüntü gören nokta foveada belli bir süre oluşması gerekmektedir. Fiksasyon bozukluğu bir hastalıktır, özellikle gözü titreyen insanlarda belirgindir. (Nistagmus)
Konverjans yetmezliği gözü yorar: Gözü bir noktada toplamada yetersizlikte gözü yorar. Çok sayıda insan bundan habersizdir. Örneğin 40 cm.den parmak göze yaklaştırılırken gözler aynı miktarda içe gelmez.
Diverjans fazlalığı: Bir noktada toplanılan gözün dışa doğru gidişindeki yetersizliktir.
Şaşılık gözü yorar: Şaşılık en önemli göz yorgunluğu nedenlerindendir.Şaşılıkta onlarca gözfonksiyonu da bozulur ve bunların yeterince çalışmaması gözü yorar. Ufak şaşılıklar da önemli gözyorgunluğu nedenidir. Çok sayıda insanda ufak şaşılıklar vardır ve bundan kendisi ve çevresindekiler haberdar değildir.
Gözün tonus kavramı: Gözleri arta hatta tutma yeterli tonus olduğunu göster. Yetersiz tonus göz kaslarının bazı fonksiyonları yapmaması demektir. Gevşetme, koy verme demektir. İsteğe bağlı durum olur bir de hastalık derecesinde olur. Kültürümüzde rahatsızlanan kişi için “Kendini koy verme kavramı” vardır. Gevşek tonus göz yorgunluğu nedenidir. Göz tonusu egzersizle normal düzeye çıkarılabilir.
Göz kuruluğu: Gözlerdeki kuruluk çağın göz hastalığıdır ve gözde kullanılan ilaçların çok büyük bir kısmı yapay gözyaşı ilaçlarıdır. Göz kuruluğu görmeyi bozar. Önemli göz yorgunluğu nedenidir. Olayın temeline inmek yerine gözyaşı damlası ile geçiştirilmektedir. Tabii ki sorun düzelmemektedir.
Lazerle göz numarasını düzeltmek: Gözlükten kurtulmak, ama bu asla lazer tedavisi ile değil. Önce gözün görmesinin bozulmasının önüne geçilmelidir. Göz numarasının ilerlemesi durdurulmalıdır. Gözlük numaralarını gidermek içi ayrı yöntemler gerektirmektedir. Lazer olmuş bir göz yorulur.
*Lazer tedavileri için devamlı bir yeni yöntem geliştirdik diyerek azalan hastaları toparlama gayretindedirler.
*Görür ama görme net ve mükemmel değildir.
*Kontrast bozulmuştur.
*Işık yansımaları, parlamalar olur.
*Artan göz kuruluğu batma nedenidir, kuruluk görmede netlik azalmasın da neden olur.
l
Devam edecek.