Miyopla tanışmam 14 yaşında oldu ve -1.25 ile başladım. 17 yaşımda göz numaram -1.75 e ulaştı. Tıp fakültesinde göz stajını yaparken gözlüğümün derecesi -2.25 numara idi. Hocaya sordum. ” Bu gözlükleri nasıl atacağız?” Gözlüğümü aldı, “Çöp nerede?” dedi ve atar gibi yaptı. Keşke atsaydı. Tıp fakültesini bitirdiğimde gözlüğüm -3.75 olmuştu. Göz asistanlığına girince “Gözü gözlükle bozma” olayını anladım. Miyoptaki temelleri kavramaya başladım. Giderek göz numarasını azaltmaya başladım. Bir yıl gibi sürede -2.25 numara ile görmeye başladım. Bugün -1.25 ve -1.75 gözlük kullanıyorum.
Benim durumuma düşmüş çok insan var. Gözdeki hatalı uygulamalar konusunda hasta mağdur olunca “Hocam neden böyle yapıyorlar..” sözüne cevap olarak her zaman dilimden düşmeyen bir cümle var: Doktorlar ikiye ayrılır. Ben ikincisiyim derim.
KAYBEDİLENLERİ YENİDEN KAZANMAK
Daha önce evin tembel çocuğu örneğini vermiştik. Ne idi konunun ana hatları?
Evinize bir hizmetçi geldi. Çocuğunuzu giydiriyor, yemeğini yediriyor, tuvaletini yaptırıyor, dişini fırçalıyor, sırtında gezdiriyor, ödevlerini yapıyor, çayını, suyun veriyor, banyosunu yaptırıyor, çantasını hazırlıyor, servisine kadar sırtında taşıyor, okulda da tüm işlerini görüyor. Gerisini anlatmayalım. İşin sonunda evin oğlu tembelleşiyor. Elinde kumanda sadece televizyon seyrediyor, bilgisayarda oyun oynuyor.
Olayı gözlüğe uygularsak hizmetçi gözlüğünüz, evin oğlu gözünüz. Gözlük göz fonksiyonlarını üstlendikçe göz fonksiyonları da giderek zayıflamaktadır.
Olayın teknik yönü nedir? Gözlük görevi üstlenince göz rahatlar ve kendini koy verir. Bunu fonksiyonlardaki canlılığın giderek azalması izler:
*Odaklama zayıflar.
*Uyum gücü zayıflar.
*Göz içinde lensin ve lens’ de bombeleşme veya düzleşmeyi sağlayan siliyer kasın fonksiyonelliği azalır.
*İzleme ve fiksasyon (tespit) işlevi geriler.
*Göz içi ve dışı kasların fonksiyon gücü zayıflar.
*Konverjans gücü azalır.
Gözlük numarasını azaltmaktaki temel düşünce göz fonksiyonlarını yeniden aktif çalışır hale getirmekten ibarettir. Gözün ön arka çapındaki uzamayı da azaltmalısınız. Kornea dikleşmiştir, tekrar düzleştirmek gerekmektedir.
Nasıl mı? Belli günlerde yapacağınız sizi fazla yormayacak egzersizlerle, özel gözlüklerle ve sizi gözlüğünüzdeki düzenlemelerle…
GÖZDE MİLİMETRELERİN ÖNEMİ
Göz hassas bir organdır. Mikronlar, milimetreler önemli değişiklikler yapar. Ufak değişmeler önemli görme kayıplarına neden olur.
1 mm = 3 derece miyop: Gözün ön arka çapındaki 1 mm.lik bir uzama 3 derecelik bir miyop’ a neden olarak uzağı görmenizi bozar.
1 mm = % 40: Görüntü göz dibinde gören nokta foveaya (Sarı nokta) düşünce net görürüz. Yani 10/10 luk bir görme sağlarız. 10 sıralık görme eşel’ inin 10 sırasını da görürüz. Görüntü foveadan 1 mm dışa kayarsa %40 az görürüz. Yani görme eşeli’ nde aşağıdaki 6 sırayı göremeyiz.
Kornea kalınlığı: Bir milimetreyi düşününüz. Kornea kalınlığı onun yarısından biraz fazladır. Ortalama 0.580 mm. Göz üzerine uygulanan basılar onu öne doğru uzatır ve inceltir. İnceldikçe kırışır ve astigmat oluşur.0.600 mm.yi geçen kornea bir miyop ilerlemesinde avantajdır.
Sklera kalınlığı: Gözün dışındaki beyaz tabaka skleradır. Kalın olması m. Miyoptaki ilerlemenin önündeki en önemli engeldir.
Retina kalınlığı: Miyopta retina kalınlığı göz uzarken incelir. Ortalama 280 mikron civarındaki retina kalınlığı incelirken çatlamalar ortaya çıkabilir.
GÖZDE TONUS KAVRAMI
Tonus (gerginlik) anlamındadır. Daha çok kaslar için kullanılır.
Göz küresinin tonusu: İnsan yaşlandıkça boyu kısalır, kaslar gevşer. Kemikler küçülür ve eğilir. Gençliğindeki gibi dik ve heybetli duramaz. 40 yaşından sonra da göz küresinde benzeri değişiklikler oluşur. Bu göz numarasında artıya gidiş veya ekside azalma şeklinde kendini gösterir.
Göz dışı kaslarının tonusu: Göz dışında göz hareketlerini sağlayan 6 adet kas vardır. Yatay kaslar uyum faaliyetine katılır. Görmenin netleşmesinde, 3 boyutlu görmede etkilidir. Bunların gerginliği-gevşekliği göz numarası oluşmasında da etkilidir.
*Göz dışı kaslarının gerginliği ve göze baskısı göz ön arka çapının uzamasına neden olarak miyop’u ilerletir.
*Göz dış kasları arasındaki dengesizlik gözde yamulmaya ve buna bağlı olarak korneada kırışma sonucu astigmata neden olur.
*Gün sonu veya aşırı yakın çalışma sonucu bu kaslarda ve siliyer kasta gevşeme ortaya çıkarak görme etkilenir.
*Göz dışı kaslarının gevşemesi gözleri hafif dışa yönlendirir ve görmeyi bozar, gözü yorar. (Diverjans pozisyonu)
Siliyer kasın gerginliği (tonusu): Göz içinde mesafeye göre netliği ayarlayan, sarı noktada görüntünün net olarak oluşmasını sağlayan lens ve çevresindeki siliyer kas bulunur. Siliyer kasın kasılması ve gevşemesi ile lens düzleşir, bombeleşir. Böylece netliği sağlayacak şekilde lenste numarada azalma ve çoğalma ortaya çıkar. Siliyer kas gerginliğini ayarlayarak göz numarasını dengelemede etkili olur.
Göz bebeği kasları: Göz bebeğini daraltan ve gevşeten kaslar bulunmaktadır. Göz bebeğinin genişliği ve darlığı net görmede ve gözde numara oluşmasında etkilidir. Bu kasların tonusu da önemlidir.
GÖZLÜK NUMARASINI AZALTMADA KONTAKT LENS UYGULAMALARI
Göz hassas bir organdır. Mikronlar, milimetreler önemli değişiklikler yapar. 1 mm= 3 derece miyop: Gözün ön arka çapındaki 1 mm.lik bir uzama 3 derecelik bir miyop’ a neden olarak uzağı görmenizi bozar. Bu hassasiyetten yararlanılarak kontakt lensle korneada düzleştirme uygulamaları yapılmaktadır.
Kontakt lens:
*Kontakt lens göz numarasını durdurur mu? Hayır.
Kontakt lens göz numarasını azaltır mı? Hayır. Ama bu iş için tasarlanmış özel kontakt lensler ve özel uygulamalar hem durdurur hem de giderek azaltır.
Orthokeratology (Ortho-K) :
Özel bir lens kullanılarak miyop, hipermetrop, astigmatizm ve yakın görme gözlüklerinin numarasını sabitleme veya azaltma işlemidir. Geometrik özelliği nedeniyle kontakt lens korneayı düzleştirir.
Lazer tedavisine alternatif mi? Göz dokularında harabiyet yapmadan görme düzeltilmektedir. İstenirse göz eski haline getirilebilir. Lazer cerrahisinin güçlü alternatifidir.
Ortokeratoloji
*Gözlük numarasını sabitleyen ve azaltan göz çalışmalarıdır. *Lense özel geometrik tasarım yapılarak korneanın düzleşmesini ve şekillenmesi sağlanır.
*Gece lens takılır, sabah çıkarılınca akşama kadar kişi gözlüksüz görür.
*2002 yılında (FDA) hem çocuk hem de olgun için kullanılabilir raporunu verdi.
*Her yaşta uygulanabilir, özellikle çocukluk çağında..
*Hem miyop’ un ilerlemesini önler hem de numarasını azaltır.
*Overnight lensler miyop’u azaltır ve gündüz kullanmak gerekmez.
OVERNİGHT (UYKU) LENSLERİ
Göz ilerlemesi gelişme çağında hekimin ve ailenin en büyük derdidir. Overnight lensleri, lens takan kişiler için geliştirilmiştir.
Burada 3 ayrı konu vardır:
1.Uyku lensleri gece lens takılır, sabah lens çıkarılır, gün boyu gözlük ve lens olmadan iyi bir görüş sağlanır.
2.Göz numara ilerlemesinin durdurulur.
3.Göz numarasının azaltılır..
Güvenirlik: Lazerle gözlük atma operasyonlarından çok daha güvenli, geri dönüşümü kolay. Amerikan FDA onaylıdır.
Ne zamandan beri uygulanıyor? 1960 yılından beri uygulanıyor. Sert lens uygulamaları fazla ilgi bulmadı. Son yıllarda lens teknolojisinin gelişmesi ile 1996 yılında yumuşak uyku lensi ile geliştirildi ve rahatlık sağlan
Hangi yaşlar? 5 yaşından itibaren her yaşta uygulanabilir.
Özellikle 24 yaşına kadar gelişme döneminde. Özellikle çocuklar için kolaylıktır.
Hangi numaralar? 5 -6 numaraya kadar miyop ve küçük astigmatlar, hipermetrop ve yakın görme bozuklukları
Hangi görme kusurlarına uygulanır?: Miyop, hipermetrop, astigmatizm, prespiyopi (yakını görememe) Özellikle miyoplar miyoplarda numara ilerlemesi durdurulur aynı zamanda kademe kademe numara azaltılır. 5 -6 numaraya kadar miyop’ a uygulanabilir.
Sistem nasıl işliyor? Özel tasarlanmış lens kornea yüzeyini düzleştirerek görüntünün retinaya normal kişide olduğu gibi düşmesini sağlıyor. Kademeli olarak lens kavsi düzleştirilerek korneanın düzleşmesi sağlanır. Çevre bölgesindeki nedbe dokusu gelişmesi burayı sertleştirmekte ve kornea merkezini düzeltmektedir.
Ne yapmalı? Önce şu soruların cevabını vermelidir.
*Size gerekli mi?
*Gözünüz ilerlemeye meyilli bir göz mü?
*Gözünüz lens takmaya uygun mu?
*Gözlük numaralarınızın özelliği tedaviye uygun mu?
*Kornea kalınlığınız uygun mu?
*Gözyaşı düzeyiniz yeterli mi?
*Alerjiniz var mı?
YENİLİKLER HAYATI KOLAYLAŞTIRMAK İÇİNDİR. AMA GÖZE ZARAR VERMEMELİDİR.
Gözlükten kurtulmak için yapılan lazer tedavileri çoğu göz hekimi tarafından kabul görmemektedir. Göz hekimleri çok hassas olan gözün lazerle zedelenmesine karşıdır. Kornea dokusunun kesilmeden yapılabileceği lazer tedavisi beklentisi içerisindedir. Neden yapılıyor sorusunun karşılığı “Kim ne derse desin sağlık ticarettir.” dır. Özel bir sağlık kuluşunda çalışıyorsanız fikir beyan etme hakkına sahip olabilir misiniz? O kuruluşa para kazandırdığınız sürece orada kalabilirsiniz.
MİYOP' TA GÖZ NUMARASINI AZALTMAK" kitabı size yararlı olabilir.
