Yüksek Artı Gözlüklerde Göz Tembelliği Tedavisi

     Kalın camlar aberasyon (saçıntı) nedeniyle gören noktaya görüntüyü net düşürmezler.
*Bebeğin fazla uyum yaparak görüntüyü gören noktaya düşürmesi gerekirken bu zahmetli işi yapmaz. Bu görüntünün gören noktada net oluşmamasına neden olur.
*Kalın cam tabanı dışta prizmatik etki yapar ve görüntü içte algılanır.
*Kalın camda görüntü bakılan tarafın ters yönüne hareket eder.
Bunların hepsi net görmeyi bozar ve gözde tembelliğe neden olur.
Artı gözlük numaralarında göz tembelliği ve şaşılık oluşmaması için anne baba uyanık olmak zorundadır. İki göz yüksek artı numara ise (5 D üzeri) ve yüksek numaralı göz tarafında özel uygulamalar gerekir.
Uyum gücü:
Kameranın her mesafeyi netleştirmek için yaptığı zumun gözdeki karşılığı uyum (akomodasyon) fonksiyonudur. Her mesafedeki nesneyi gören noktaya düşürmek için bir çaba sarf edilir, bu uyum gücü olarak ifade edilir.
*Hipermetropi:
Hipermetroplarda uyum gücü yüksek numara tarafında giderek azalır. Bu bebeğin düşük numaralı gözü daha fazla kullanması sonucudur. İki taraflı yüksek hipermetropi’ de (5 D üzeri) baş ağrısı ve yorgunluk yapması nedeniyle bebek uyum yapmaktan kaçınır. Bu gören noktada bulanık görüntüye ve giderek göz tembelliğine neden olur.
Her iki göz yüksek artı:
*Yüksek artı numaralarda görüntüyü gören noktaya düşürmek için normalden fazla e uyum yapmak gerekir.
*Her iki gözde yüksek artı numaralarda hastanın uyum yapmanın verdiği baş ağrısından kurtulmak için uyum yapmaması nedeniyle gözler tembelleşir. Hasta uyum yapma yerine nesneyi göze yaklaştırıp uzaklaştırır, okurken, yazarken çok eğilir.
*Yüksek numaralı, yüksek astigmatlı gözlerde uyum gücü hastanın uyum gayretine girmekten kaçınması nedeniyle giderek azalır.
*Zamanla akomodatif lag (Uyum gevşekliği) gelişir, bu görüntüyü gören noktada yeterince toplayıp netleştirememek demektir.
Tek göz yüksek artı:
*Uyum yapmak yerine uyum gücü yüksek, kolay uyum yapan ve iyi gören gözünü kullanır
*Görüntü gören noktaya net olarak düşmez ve gören nokta ve beyin bulanık görüntü nedeniyle yeterince uyarılmaz. Bu o gözde tembelleşmeye neden olur.
*Gören noktada görüntü bulanıklığı uyum refleksini uyarır ama hasta uyum yapma yerine cismi gözüne yaklaştırmayı seçer veya iyi gören gözünü kullanır.
*Kontakt lens-gözlük: Yüksek hipermetroplarda gözlük kontakt lense göre daha fazla uyum ister. Gözlük tabanı dışarıda prizma etkisi yapar, görüntü olduğundan daha içte algılanır. Bu konverjans ve uyum ihtiyacını artırır. Çözüm kontakt lens kullanmaktadır.
Görüntünün ters yöne hareketi: Yüksek artı numaralarda görüntü bakılan tarafın ters yönüne doğru hareket eder.
Hangi gözlerde risk fazla?
*Her iki gözde 5 diyoptri üzerinde numarası olan hastalar
*Bir gözü düşük numara, diğer gözü 3 diyoptri üzerindeki hastalar
*8-9 ve üzeri yüksek numaralı hastalar
*Hem artı hem de yüksek astigmatlı hastalar risk grubundadır
Neler yapmalı?
Ülkemizde göz tembelliği tedavisinde bu konuyu göz önünde tutan ve tembellik tedavisinde önemseyen göz hekimi sayısı çok azdır.
a.Her iki gözde uyum gücü eşitlenmelidir. Yetersiz olan gözde uyumu güçlendirme egzersizleri yapılmalıdır.
b.Aberasyon: Gözlük camındaki saçıntıların giderilmesi kontakt lens ile mümkündür. Bebek kullanamayacak durumda ise belli bir süre ince cam kullanılmalıdır.
c.Düşük artı gözlük ile görme sağlanmalı:
*Hipermetrop yakını görememektir. Uzakta kullanma göz hekimlerinin hataları nedeniyledir.
*Göz iç ve dış kasları güçlendirilerek daha düşük numara ile görme sağlanmalıdır.
*Düşük numara ince cam ve daha net görme demektir.